Нацыянальная акадэмія навук Беларусі

19.10.2016

У Цэнтральнай навуковай бібліятэцы НАН Беларусі прэзентуюць фундаментальнае двухтомнае выданне “Полацкія граматы ХІІІ – пачатку ХVI стагоддзя”.

21 кастрычніка (пятніца) в 14.30 у Цэнтральнай навуковай бібліятэцы імя Якуба Коласа НАН Беларусі (Мінск, вул. Сурганава, 15, інфармацыйна-выставачны цэнтр ЦНБ НАН Беларусі, 1 паверх, п. 110) адбудзецца прэзентацыя фундаментальнага двухтомнага выдання “Полацкія граматы ХІІІ – пачатку ХVI стагоддзя”. Гэта выданне падрыхтавана сумеснымі намаганнямі беларускіх і расійскіх вучоных, прадстаўнікоў Цэнтральнай навуковай бібліятэкі НАН Беларусі, Інстытута гісторыі НАН Беларусі, гістачычнага факультэта Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта, Інстытута славяназнаўства Расійскай акадэміі навук, Інстытута расійскай гісторыі РАН, Расійскага дзяржаўнага архіва старажытных актаў. У склад групы, якая працавала над праектам, увайшлі Аляксандр Груша, Алесь Жлукта, Кацярына Сквайрс, Ганна Харашкевіч, Сяргей Полехаў, Васілій Варонін, Андрэй Цюльпін.

Выданне ўяўляе сабой зборнік дакументаў (іх агульная колькасць каля 500), сярод якіх прывілеі Вялікіх князёў літоўскіх на зямельныя падараванні жыхарам Полацка і Полацкай зямлі, дагаворы і перапіска гэтых князёў з уладамі Рыгі па справах палачан, карэспандэнцыя палачан і рыжан і інш. Дакументы адлюстроўваюць складанае і шматбаковае ўзаемадзеянне розных этнасаў – русінаў, латышоў, літоўцаў, немцаў, іх культур, разнастайныя афіцыйныя, дзелавыя і асабістыя кантакты іх прадстаўнікоў. Выданне падрыхтавана ў адпаведнасці з сучаснымі навуковымі патрабаваннямі і будзе карысным не толькі для гісторыкаў, але і для лінгвістаў розных спецыяльнасцей.

Выданне ўтрымлівае шырокі ілюстрацыйны матэрыял.

У рамках прэзентацыі адбудзецца адкрыццё выстаўкі “А Полтескъ теж есть, хвалячи Бога, место словутное...”. У экспазіцыі будуць дэманстравацца дакументы XVII – пачатку ХХ стагоддзя, а таксама працы гісторыкаў ХІХ – пачатку ХХ стагоддзя і дасягненні сучаснай беларускай і замежнай гістарыяграфіі. Сярод кніг даследаванні С.І. Пляшчэева («Обозрение Российской империи в нынешнем ее новоустроенном состоянии», 1790), І.І. Лапо («Полоцкая ревизия 1552 г.», 1905), М.К. Любаўскага («Очерк истории Литовско-Русского государства до Люблинской унии включительно. С приложением текста хартий, выданных княжеству Литовскому и его областям», 1915), рад кніг з аўтографамі даследчыка Полацкай зямлі А.П. Сапунова і інш.

Акрамя таго, будуць выстаўлены некаторыя тамы ўнікальнай навуковай серыі “Utrecht Studies in Medieval Literacy”, у якую ўвайшлі даследаванні па гісторыі пісьменства і кніжнай культуры сярэднявяковай Еўропы.

Асобны раздзел складуць кнігі, што выходзілі ў тыпаграфіі Полацкага езуіцкага калегіума. Гэта слоўнікі, падручнікі, календары, творы Гарацыя, Цыцэрона. Сярод выданняў кніга з калекцыі Бібліятэкі Насвіжскай ардынацыі – падручнік граматыкі лацінскай мовы Мануэля Альвараса (1526–1582) з экслібрысам Ежы Радзівіла («Emmanuelis Alvari… de Institutione grammatical linguae Latinae…», 1794).

Будуць шырока прадстаўлены ўнікальныя рукапісныя матэрыялы XVII–XVIII стст. з рукапіснага фонду “Калекцыя”. Сярод іх гандлёвыя, зямельныя і судовыя дакументы, звязаныя з Полацкам і Полацкай зямлёй.

У прэзентацыі прымуць удзел вучоныя НАН Беларусі, прадстаўнікі ВНУ г. Мінска, Пасольства Латвійскай Рэспублікі ў Рэспубліцы Беларусь.