Навуковая супольнасць Беларусі панесла незаменную страту. 22 верасня 2024 года на 97-м годзе жыцця памерла ЛЮБОЎ УЛАДЗІМІРАЎНА ХАТЫЛЁВА — акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, выдатны вучоны-генетык, заслужаны дзеяч навукі БССР, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі ў галіне навукі і тэхналогій.
Любоў Уладзіміраўна нарадзілася 12 сакавіка 1928 года ў Гомелі, БССР. У гады Вялікай Айчыннай вайны разам з сям’ёй эвакуіравалася ў Расію, дзе завяршыла навучанне ў школе і паступіла на лесамеліярацыйны факультэт Куйбышаўскага сельскагаспадарчага інстытута. У 1946 годзе, вярнуўшыся на радзіму, працягнула навучанне ў Беларускай сельскагаспадарчай акадэміі, якую паспяхова скончыла ў 1948 годзе.
Навуковы шлях Любові Уладзіміраўны пачаўся з аспірантуры Маскоўскага дзяржаўнага ўніверсітэта, дзе пад кіраўніцтвам вядучых савецкіх навукоўцаў у 1953 годзе абараніла кандыдацкую дысертацыю па генетыцы. Нягледзячы на прапанову застацца ў МДУ, вярнулася ў Мінск і прысвяціла сваё жыццё развіццю генетычных даследаванняў у Акадэміі навук БССР.
Асноўныя навуковыя працы Любові Уладзіміраўны былі накіраваны на вывучэнне камбінацыйнай здольнасці раслін і прымяненне матэматычных метадаў аналізу пры селекцыі на гетэрозіс. Яе даследаванні сталі найважнейшай вяхой у галіне генетыкі раслін і ўнеслі значны ўклад у развіццё сельскагаспадарчай навукі. Праведзеныя ёю даследаванні па матэматычным мадэляванні дазволілі глыбей зразумець механізм эфекту гетэрозісу — феномену, пры якім гібрыды паказваюць лепшыя характарыстыкі ў параўнанні з бацькоўскімі формамі.
Любоў Уладзіміраўна распрацавала ўнікальныя метады ацэнкі камбінацыйнай здольнасці раслін, якія ляглі ў аснову сучасных селекцыйных праграм. Яе наватарскія падыходы дазволілі значна павысіць эфектыўнасць селекцыі сельскагаспадарчых культур, што мела вялікае значэнне для павышэння ўраджайнасці і ўстойлівасці раслін. Гэтыя дасягненні забяспечылі ёй прызнанне не толькі ў Беларусі, але і далёка за яе межамі.
Яна больш за 20 гадоў (з 1971 па 1995 год) узначальвала Інстытут генетыкі і цыталогіі НАН Беларусі. Пад яе кіраўніцтвам праводзіліся перадавыя даследаванні ў галіне генетыкі раслін і біятэхналогіі. Нават пакінуўшы пасаду дырэктара, яна працягвала актыўна працаваць у якасці кіраўніка лабараторыі і Ганаровага дырэктара і да апошніх дзён удзельнічала ў навуковым жыцці інстытута.
Любоўю Уладзіміраўнай апублікавана больш за 400 навуковых прац, атрымана 18 аўтарскіх пасведчанняў на сарты і вынаходкі, сфарміравана навуковая школа: пад яе кіраўніцтвам абаранілі дысертацыі шэсць дактароў і 43 кандыдаты навук, многія з якіх сталі вядучымі спецыялістамі ў галіне генетыкі і біятэхналогій. Яна была ўдастоена ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга, ордэна Леніна, Ордэна Францыска Скарыны, Дзяржаўнай прэміі БССР і мноства іншых ганаровых узнагарод.
Любоў Уладзіміраўна была не толькі выдатным навукоўцам, але і чалавекам з актыўнай грамадзянскай пазіцыяй, нормамі маралі і прынцыпамі. Заўсёды была гатова дапамагчы маладым навукоўцам, перадаць свой бясцэнны досвед і падтрымаць у навуковых пачынаннях. Яе ведалі і паважалі ў многіх краінах свету, дзякуючы ёй пашыраліся міжнародныя сувязі інстытута.
Светлая памяць пра акадэміка Любоў Уладзіміраўну Хатылёву назаўжды застанецца ў сэрцах яе калег, вучняў і ўсіх, хто меў гонар працаваць з гэтым выдатным чалавекам.
НАН Беларусі глыбока смуткуе і выказвае спачуванні родным і блізкім Хатылёвай Л. У. Яе імя назаўсёды застанецца ў нашай памяці і ў гісторыі беларускай навукі. Светлая памяць.