Нацыянальная акадэмія навук Беларусі

03.03.2025

27 лютага 2025 г. на базе НАН Беларусі адбылося пасяджэнне Савета па стратэгічных праектах пры Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь

27 лютага 2025 г. на базе НАН Беларусі адбылося пасяджэнне Савета па стратэгічных праектах пры Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь. У яго рабоце прынялі ўдзел вышэйшыя службовыя асобы краіны, кіраўнікі, спецыялісты дзяржаўных органаў і профільных арганізацый. На пасяджэнні было разгледжана пытанне «Аб развіцці беспілотных сістэм у Рэспубліцы Беларусь». 

Старшыня Савета Уладзімір Гусакоў пазначыў мэтавую функцыю пасяджэння як атрыманне максімальна поўнага і ўсебаковага бачання сучаснага стану і перспектыў развіцця і прымянення беспілотных сістэм у галінах беларускай эканомікі, падкрэсліўшы, што дадзеная праблематыка знаходзіцца на кантролі ў Кіраўніка дзяржавы і Урада.

Уладзімір Гусакоў акцэнтаваў увагу ўдзельнікаў пасяджэння на комплекснасці катэгорыі «Беспілотная сістэма», якая ўключае матэрыяльныя (корпус, блокі сілкавання і акумулятары, прывады, выканаўчыя механізмы, датчыкі, сэнсары, чыпы для вылічэнняў, сеткавая інфраструктура, у тым ліку для высакаскораснай перадачы дадзеных 4G, 5G і інш.) і нематэрыяльныя кампаненты (праграмнае забеспячэнне, алгарытмы, элементы саманавучання з выкарыстаннем штучнага інтэлекту, камп'ютарны зрок і распазнаванне вобразаў, вялікія даныя і іх апрацоўка, у тым ліку «воблачныя» сховішчы і вылічэнні, а таксама стандартызацыя і сертыфікацыя і інш.).

Ключавая роля, як падкрэсліў Старшыня Савета, належыць кадрам – распрацоўшчыкам, канструктарам, тэхнолагам, аператарам. Менавіта яны ствараюць беспілотныя сістэмы, прадугледжваюць іх тэхнічныя характарыстыкі, функцыянальныя асаблівасці, «навучаюць» іх, ажыццяўляюць маніторынг, выконваюць сэрвіснае і рамонтнае абслугоўванне.

Істотныя напрацоўкі па беспілотных сістэмах маюцца і ў Беларусі. Дзейнічаюць прадпрыемствы, уключаючы сістэму НАН, якія выпускаюць беспілотнікі. Адпрацоўваюцца тэхналогіі прымянення беспілотных кар'ерных самазвалаў БелАЗ. Выраблены беспілотны трактар МТЗ. Акадэмічнымі навукоўцамі ствараюцца найноўшыя рашэнні з выкарыстаннем штучнага інтэлекту, тэхнічнага зроку, МЭМС-сістэмы, арыентаваныя на шырокае вытворчае прымяненне.

Таму да ўдзелу ў пасяджэнні былі запрошаны прадстаўнікі арганізацый, якія займаюцца вытворчасцю беспілотнай тэхнікі, а таксама кіраўнікі органаў дзяржаўнага кіравання, якія яе эксплуатуюць.

Пытанні прагназавання і праграмна-мэтавых аспектаў развіцця беспілотных сістэм былі асветлены акадэмікам-сакратаром Аддзялення фізіка-тэхнічных навук НАН Беларусі Сяргеем Шчарбаковым.

Магчымасці айчынных вытворцаў беспілотных сістэм і перспектыўныя напрамкі іх развіцця былі раскрытыя ў дакладах Юрыя Яцыны, дырэктара Навукова-вытворчага цэнтра шматфункцыянальных беспілотных комплексаў НАН Беларусі, Юрыя Леанаўца, генеральнага дырэктара Кітайска-Беларускага СЗАТ «Авіяцыйныя тэхналогіі і комплексы», а таксама Дзмітрыя Бурбо, старшыні Савета дырэктараў ЗАТ «КБ Беспілотныя Верталёты».

Аб сучасным стане і прымяненні беспілотных сістэм у галінах і сферах нацыянальнай эканомікі, ацэнках і перспектывах далажылі намеснік Міністра сельскай гаспадаркі і харчавання Уладзімір Гракун, намеснік Міністра прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Віктар Галанаў, намеснік Міністра транспарту і камунікацый Сяргей Дубіна, першы намеснік Міністра ўнутраных спраў Юрый Назаранка і першы намеснік Міністра па надзвычайных сітуацыях Аляксандр Худалееў.

Актуальныя распрацоўкі прамысловых прадпрыемстваў у галіне беспілотных сістэм прадставілі БелАЗ і Белкамунмаш.

На кампетэнцыях і напрацоўках акадэмічных вучоных па «разумных» рашэннях для гарадоў, прамысловасці, АПК і аховы здароўя быў зроблены акцэнт у дакладзе Сяргея Круглікава, генеральнага дырэктара Аб'яднанага інстытута праблем інфарматыкі НАН Беларусі.

Па выніках пасяджэння прыняты рашэнні і дадзены адпаведныя даручэнні.