Нацыянальная акадэмія навук Беларусі

28.12.2018

НАН Беларусі назвала Топ-10 вынікаў вучоных за 2018 год

На падставе вынікаў конкурсу, праведзенага Камісіяй для ацэнкі матэрыялаў конкурсу “Топ-10” 2018 года, Бюро Прэзідыума НАН Беларусі прыняло рашэнне прызнаць Топ-10 вынікаў дзейнасці вучоных Акадэміі навук за 2018 год у галіне фундаментальных і прыкладных даследаванняў.

Згодна з рашэннем Бюро Прэзідыума НАН Беларусі, пераможцамі прызнаны:

  1. Калектыў вучоных Інстытута фізікі імя Б.І.Сцяпанава НАН Беларусі і Інстытута фізіка-арганічнай хіміі НАН Беларусіза вылучэнне навуковай гіпотэзы і эксперыментальнае пацвярджэнне наяўнасці ў алмазе з NV цэнтрамі мноства палажэнняў ізатапічнага вугляроду, найбольш падыходячых для практычнай рэалізацыі квантава-інфармацыйных прылад памяці і карэкцыі памылак у працэсарах на NV-спінавых сістэмах, а таксама для прымяненняў у нанаметралогіі і біямедыцыне.
  2. Аўтарскі калектыў Інстытута фізікі НАН Беларусі імя Б.І.Сцяпанава НАН Беларусі і дзяржаўнага прадпрыемства “Акадэмфарм”за ўстанаўленне механізму лятальнага дзеяння святла бачнай зоны спектра на патагенныя мікраарганізмы, сутнасць якога заключаецца ў эфекце шматударнасці і назапашванні вызначанай колькасці фотапашкоджанняў жыццёва важных малекул-мішэняў для распрацоўкі новых фотатэрапеўтычных тэхналогій эфектыўнай інактывацыі.
  3. Вучоныя Інстытута механікі металапалімерных сістэм імя В.А.Белага НАН Беларусіза выяўленне эфекту анамальнага павышэння (больш чым на два парадкі) вязкасці расплаву сумесяў аліфатычных поліамідаў з палімерамі алефінаў, які забяспечыў сінтэз прынцыпова новых тыпаў шматфункцыянальных поліамідных матэрыялаў, у тым ліку суперударатрывалых.
  4. Калектыў вучоных Інстытута хіміі новых матэрыялаў НАН Беларусіза стварэнне нанакаталізатараў новага пакалення на аснове галуазітавых нанатрубак для сінтэзу гетэрацыклічных злучэнняў, якія валодаюць высокай біялагічнай актыўнасцю.
  5. Аўтарскі калектыў Інстытута прыродакарыстання НАН Беларусіза распрацоўку новых уяўленняў аб палеагеадынамічнай эвалюцыі глыбінных зон зямной кары і верхняй мантыі Прыпяцкага і Дняпроўскага палеарыфтавых нафтагазаносных басейнаў, якія дазваляюць павысіць эфектыўнасць геолагаразведачных работ.
  6. Вучоныя Інстытута лесу НАН Беларусіза ўстанаўленне малекулярна-генетычных механізмаў фарміравання ўстойлівасці драўняных раслін да біятычных і абіятычных стрэсаў на аснове метагеномнага аналізу мікробных супольнасцей і секвеніравання ядзерных і цытаплазматычных геномаў лесаўтваральных форм, што забяспечвае ўдасканаленне мерапрыемстваў па селекцыі.
  7. Калектыў аўтараў Інстытута радыебіялогіі НАН Беларусіза выяўленне эфекту ўплыву глебавых мікраарганізмаў на біялагічную мабільнасць радыенуклідаў як асновы новага пакалення тэхналогій нівеліравання пераходу радыеактыўнага цэзію ў сельскагаспадарчыя расліны.
  8. Вучоныя Інстытута гісторыі НАН Беларусіза выяўленне і даследаванне ўнікальных помнікаў і артэфактаў сусветнага ўзроўню метадамі падводнай археалогіі: стаянкі неаліта-бронзавага веку Крывіна-3; лодкі-доўбанкі пачатку XVI стагоддзя, паднятай са дна ракі Нёман; абарончых збудаванняў Жаберскага замка XVII-XVIII стагоддзяў; месца пераправы арміі Напалеона ў лістападзе 1812 г. праз р. Бярэзіну.
  9. Аўтарскі калектыў Інстытута пладаводстваза стварэнне арыгінальнага гібрыднага фонду яблыні з выкарыстаннем маркер-спадарожнай селекцыі, што дазволіла атрымаць выбітны гатунак сярэдняга тэрміну паспявання з павышанай ураджайнасцю, высокай зімаўстойлівасцю і ўстойлівасцю да хвароб.
  10. Іван Шайко, першы намеснік генеральнага дырэктара Навукова-практычнага цэнтра НАН Беларусі па жывёлагадоўліза распрацоўку метадаў паскоранага атрымання высакаякасных генатыпаў жывёл, заснаваных на канструяванні сумарных індэксаў ацэнкі племянных якасцей жывёл, якія дазваляюць паскорыць селекцыйны працэс.
Узнагароджанне пераможцаў будзе прымеркавана да святкавання Дня беларускай навукі ў студзені 2019 года.