Навукоўцы Інстытута прыродакарыстання НАН Беларусі (доктар тэхнічных навук, прафесар С. В. Какарэка, доктар геаграфічных навук, прафесар Т. І. Кухарчык), НПЦ НАН Беларусі па біярэсурсах (кандыдат біялагічных навук, дацэнт Ю. Р. Гігіняк) і Інстытута біяарганічнай хіміі НАН Беларусі (кандыдат хімічных навук П. У. Курман) выканалі комплекснае даследаванне складу макра- і мікракампанентаў у розных тыпах прыродных вод паўвострава Брокнес, пагоркі Ларсеман, Усходняя Антарктыда.
Паказана, што, нягледзячы на розныя ўзроўні колькасці асноўных іонаў і мікраэлементаў, прыродныя воды характарызуюцца хларыдным натрыевым складам, што сведчыць аб пераважным уплыве на іх марскіх соляў. На фоне ультраалігатрофных атмасферных ападкаў адбываецца назапашванне марскіх соляў у азёрных водах, асабліва гэта выяўлена ў бяссцёкавых малых і мелкаводных азёрах. Ахарактарызавана прасторавая неаднастайнасць хімічнага складу прыродных вод, паказаны іх падабенства і адрозненні. Атрыманыя вынікі важныя для разумення зменлівасці колькасці макра- і мікраэлементаў у снезе, падземных і азёрных водах і іх узаемасувязі, а таксама выяўлення тэндэнцый іх змены з улікам антрапагенных нагрузак у рэгіёне і змены клімату.
Зыходныя даныя атрыманы ў выніку аналізаў пробаў, адабраных у аазісе ў студзені — лютым 2014 і 2020 гг. у ходзе 7-й і 12-й беларускіх антарктычных экспедыцый: «старога» і свежавыпалага снегу, вады з азёр і падземных вод з шурфаў.
Узгоркі Ларсеман — другі па велічыні і самы паўднёвы прыбярэжны аазіс у раёне заліва Прудс ва Усходняй Антарктыдзе. Даследаванне хімічнага складу падземных вод для данага аазіса праведзена ўпершыню.
Вынікі даследавання апублікаваныя ў апошнім нумары аўтарытэтнага навуковага часопіса Advances in Polar Science*
Упершыню Узгоркі Ларсеман заўважыў у лютым 1935 года Торсхаўн Кларыус Мікельсен, капітан кітабойнага судна, але дзейнасць чалавека пачалася з канца 1980-х гадоў. На сённяшні дзень у аазісе дзейнічаюць чатыры навуковыя станцыі розных краін. Узгоркі Ларсеман характарызуюцца вялікай колькасцю азёр рознага генезісу і ўласцівасцей. Даследаванні гідрахімічнага складу азёр былі пачаты толькі ў 1987 годзе і да цяперашняга часу носяць спарадычны характар; даныя аб хімічным складзе снежнага покрыва гэтага рэгіёна адзінкавыя.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________
*Sergey Kakareka, Tamara Kukharchyk, Yury Giginyak & Peter Kurman. Chemical composition of natural waters at Broknes Peninsula, Larsemann Hills, Antarctica // Advances in Polar Science. December 2023 Vol. 34 No. 4: 318-339. doi: 10.12429/j.advps.2023.0008