Нацыянальная акадэмія навук Беларусі

БАБОСАЎ Яўгеній Міхайлавіч

БАБОСАЎ Яўгеній Міхайлавіч

Яўгеній Міхайлавіч Бабосаў (н. 23.02.1931, г. Разань, Расія), філосаф, сацыёлаг. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1994; чл.-кар. з 1977), доктар філасофскіх навук (1972), прафесар (1973). Заслужаны дзеяч навукі Рэспублікі Беларусь (1996).

Навуковыя працы прысвечаны філасофска-метадалагічным праблемам навуковага пазнання, гнасеалагічным механізмам навуковых рэвалюцый, асаблівасцям узаемадзеяння навукова-тэхнічнага і сацыяльнага прагрэсу. Распрацаваў новыя канцэптуальныя падыходы да даследаванняў сацыяльных аспектаў навукова-тэхнічнай рэвалюцыі, духоўнага свету чалавека ў адзінстве з сацыяльна-эканамічнымі ўмовамі. Даследаваў метадалагічныя праблемы функцыянавання духоўнай культуры ў жыцці сучаснага грамадства, яе структуры і функцыі, асаблівасці развіцця яе кампанентаў (навукі, светапогляду, палітычнай, маральнай, мастацкай культуры), іх месца і роля ў развіцці грамадства, сацыяльна-псіхалагічныя механізмы іх уплыву на фарміраванне і жыццядзейнасць асобы. Распрацоўвае тэарэтыка-метадалагічныя праблемы сацыялогіі, канфлікталогіі, экстрэмальных сітцацый, крызісаў і катастроф, асаблівасцей пераходнага перыяду. Даследуе асноўныя тэндэнцыі сацыяльна-стратыфікацыйнага і сацыяльна-палітычнага развіцця Беларусі ў канцы ХХ- пачатку ХХІ ст. Асноўныя тэндэнцыі змяненняў сацыяльнай структуры сацыяльнага грамадства, развіццё духоўнай культуры, асабліва яе найважнейшых кампанентаў-навука, адукацыя маральнасць, мастацтва, рэлігія, а таксама сацыядынаміка крызісаў, канфліктаў і катастроф. У апошні час факусуюць на пытаннях філасофіі і сацыялогіі палітыкі, культуры і асобы, дынамікі сацыяльных сістэм, іх чалавекаарыентаванасці.

Аўтар звыш 880 навуковых прац, у т.л. 59 манаграфій, падручнікаў і вучэбных дапаможнікаў.

Дзяржаўная прэмія БССР 1984 г. за цыкл работ па гісторыі філасофіі і грамадскай думкі Беларусі. Прэмія імя П.А.Сарокіна 2005 г. за ўклад у развіццё сацыялагічнай навукі.

Узнагароджаны ордэнам "Знак Пашаны"" (1967), медалямі.

Асноўныя працы:

  1. Диалектика анализа и синтеза в научном познании.– Минск: Изд-во АН БССР, 1963.
  2. Социальные аспекты научно-технической революции. Мн.: Изд-во БГУ, 1976.
  3. Человек на пороге рынка. Мн.: Навука і тэхніка, 1992.
  4. Катастрофы: социологический анализ. Мн.: Навука і тэхніка, 1995.
  5. Чернобыльская трагедия в ее социальных измерениях. Мн.: Право и экономика, 1996.
  6. Конфликтология. 2 изд. Мн.: НТООО "ТетраСистемс", 2001.
  7. Общая социология. 2 изд. Мн.: НТООО "ТетраСистемс", 2004.
  8. Основы идеологии современного государства. 3 изд. Мн.: Амалфея, 2007.
  9. Идеология белорусского государства: теоретические и прикладные аспекты. – Минск, «Амалфея» 2008.
  10. Социология: энциклопедический словарь. – Москва: URSS: Либроком, 2009.
  11. Социология конфликтов. Учебно-методическое пособие для студентов вузов. – Минск: БГУ, 2011.
  12. Социология. Учебник для студентов вузов. – Минск: Тетра систем, 2011.
  13. Социологические очерки устойчивого развития Беларуси. – Минск: РИВШ, 2011.
  14. Современный социум: характер и направленность развития. – Минск: Четыре четверти, 2013. (соавтортство с Ч.С. Кирвелем и В.Н. Романовым).
  15. Человек в социальных системах. – Минск: «Беларуская навука», 2013.
  16. Модернизация социальных систем. – Минск: Беларуская навука, 2014.