Нацыянальная акадэмія навук Беларусі

ЛАМАН Мікалай Апанасавіч

ЛАМАН Мікалай Апанасавіч

Мікалай Афанасьевіч Ламан(н. 01.01.1941, в. Загор'е, Карэліцкага р-на, Гродзенскай вобл.), вучоны ў галіне эксперыментальнай батанікі. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2003; чл.-кар. з 1996), доктар біялагічных навук (1993), прафесар (2000). Ганаровы доктар Гродзенскага дзяржаўнага аграрнага ўніверсітэта(2008).

Асноўныя працы па прадукцыённым працэсам раслін, даследаванні морфафізіялагічных заканамернасцей фарміравання і функцыянавання высокапрадуктыўных і ўстойлівых аграмцэнозаў сельскагаспадарчых культур, эколага-фізіялагічных асноў павышэння іх прадуктыўнасці. Сфармаваў канцэпцыю біялагічнага патэнцыялу прадуктыўнасці як новы метадалагічны прыём аналізу заканамернасцяў фарміравання аграфітацэнозаў, пазнання асаблівасцяў ўзаемасувязі і інтэграцыі асобных функцыянальных сістэм расліны ў прадукцыйным працэсе. Прапанаваў гіпотэзу аб тым, што галоўным фактарам перарывістасці ў эвалюцыі біёты планеты Зямля з'яўляюцца перыядычныя змены рэжыму сонечнай радыяцыі ў яе паверхні, а менавіта чаргавання этапаў развіцця жыцця ва ўмовах суцэльнага хмарнага покрыва (дыфузнае асвятленне, бесценевое святло) і ва ўмовах, калі зямной паверхні дасягае прамой сонечнае святло (гетэрагенная па сонечнай радыяцыі серада, моцныя светлавыя градыенты). Працуе над стварэннем спосабаў абмежавання распаўсюджвання злоснага інвазівного віду баршчэўніка Сасноўскага, танных экалагічна чыстых імпартазамяшчальных субстратаў з мясцовага аргана-мінеральнай сыравіны для вырошчвання агароднінных і кветкава-дэкаратыўных культур.

Аўтар больш за 350 навуковых прац, у т.л. 5 манаграфій, 5 кніг, 20 вынаходак і патэнтаў, 11 рэкамендацый і галіновых рэгламентаў.

Узнагароджаны Ганаровай граматай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь (2014).

Асноўныя працы:

  1. Биологический потенциал ячменя (устойчивость к полеганию и продуктивность). Мн.: Наука и техника, 1984 (совм. с Н.Н.Стасенко, С.А.Каллер).
  2. Потенциал продуктивности хлебных злаков (технологические аспекты реализации). Мн.: Наука и техника, 1987 (совм. с Б.Н.Янушкевичем, К.И.Хмурцом).
  3. Концепция биологического потенциала в исследованиях продукционного процесса растений // Украинский ботанический журнал. 1991. Т.48, №4.
  4. Периодические изменения режима солнечной радиации у поверхности планеты Земля как главный фактор прерывистости в эволюции ее биоты // Труды Международного форума по проблемам науки, техники и образования. Москва, 1998.
  5. Физиолого-экологические основы оптимизации продукционного процесса агрофитоценозов (поликультура в растениеводстве). Мн.: Право и экономика, 2005 (в соавт).
  6. Гигантские борщевики – опасные инвазивные виды для природных комплексов и населения Беларуси. Мн.: Право и экономика, 2009 (в соавт.).