Нацыянальная акадэмія навук Беларусі

ШЫРАКАНАЎ Дзмітрый Іванавіч

ШЫРАКАНАЎ Дзмітрый Іванавіч

Дзмітрый Іванавіч Шыраканаў (н. 20.05.1929, в. Галкі, Брагінскага р-на, Гомельскай вобл.), філосаф. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1989; чл.-кар. з 1974), доктар філасофскіх навук (1972), прафесар (1974).

Навуковыя працы ў галіне дыялектыкі, логікі і метадалогіі навуковага пазнання, філасофскіх пытанняў прыродазнаўства. Даследуе пытанні ўзаемасувязі катэгорый логікі і іх ролі ў развіцці пазнання, у пабудове навуковай тэорыі, у руху навуковых ведаў да больш глыбокага ўзроўню адэкватнасці ў адлюстраванні рэчаіснасці. Унёс уклад у распрацоўку дыялектычнай канцэпцыі паняцця, тэарэтычнага мыслення ў цэлым, даў разгорнутую карціну сутнасці асобных паняццяў у сістэме іх узаемасувязей. Даследаваў гісторыю філасофскай і грамадска-палітычнай думкі Беларусі. Адзін з аўтараў працы "Гісторыя філасофіі" (тт.4-5. М., 1959-1961).

Аўтар звыш 130 навуковых прац, у т.л. 4 індывідуальных і 15 калектыўных манаграфій.

Прэмія акадэмій Украіны, Беларусі і Малдовы 2010 г.

Узнагароджаны ордэнамі "Знак Пашаны" (1967), Францыска Скарыны (1999), медалямі.

Асноўныя працы:

  1. Диалектика необходимости и случайности. Мн., 1960.
  2. Взаимосвязь категорий диалектики. Мн., 1969.
  3. Диалектика познания и категория субстанции. Мн., 1974.
  4. Закономерности развития и методы познания современной науки. Мн., 1978 (в соавт.).
  5. Стереотипы и динамика мышления. Мн.: Навука і тэхніка, 1993 (в соавт.).
  6. Грядущее информационное общество. Мн.: Белорусская наука. 2006 (в соавт.).