Нацыянальная акадэмія навук Беларусі

БЕЛЫ Аляксей Уладзіміравіч

Аляксей Уладзіміравіч Белы (н. 15.05.1950, г. Растоў-на-Доне, Расія), фізік. Член-карэспандэнт Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2004), доктар тэхнічных навук (1990), прафесар (1995).

Навуковыя даследаванні ў галіне матэрыялазнаўства, фізікі паверхняў, трыбатэхнікі. Унесены значны ўклад у даследаванне фізікі ўзаемадзеяння зараджаных часціц з павярхоўнымі пластамі цвёрдых цел. Распрацаваў новы перспектыўны навуковы напрамак - нізкаэнергетычную іённую імплантацыю пры высокіх шчыльнасцях іённага току. Устанавіў шэраг заканамернасцей структурных ператварэнняў і радыяцыйна-стымуляванай дыфузіі, асноўныя механізмы павышэння фізіка-механічных уласцівасцей матэрыялаў пры апрамяненні іённымі пучкамі высокай шчыльнасці; узаемасувязь параметраў імплантацыі, мікраструктуры і эксплуатацыйных характарыстык паверхняў. Навуковыя распрацоўкі з'явіліся асновай для стварэння новых тэхналогій інжынерыі паверхняў і неабходнага абсталявання, высокатрывалых, зноса- і каразійна-стойкіх матэрыялаў.

Аўтар звыш 230 навуковых прац, у тым ліку 6 манаграфій, 23 аўтарскіх пасведчанняў і патэнтаў на вынаходствы.

Прэмія Ленінскага камсамола 1982 г., Дзяржаўная прэмія БССР 1988, Прэмія НАН Беларусі і Сібірскага аддзялення РАН імя акадэміка В.А.Капцюга 2002 г.

Узнагароджаны медалём Таварыства металургаў і металафізікаў Францыі (1997).

Асноўныя працы:

  1. Структура и методы формирования износостойких поверхностных слоев. М.: Машиностроение, 1992 (совм. с Г.Д.Карпенко, Н.К.Мышкиным).
  2. Ионно-лучевая обработка металлов, сплавов и керамических материалов. Мн., 1998 (совм. с В.А.Кукареко, О.В.Лободаевой, И.И.Тараном, С.К.Шихом).
  3. Инженерия поверхностей конструкционных материалов концентрированными потоками ионов азота. Мн., 2007 (совм. с В.А.Кукареко, А.Патеюком).