Нацыянальная акадэмія навук Беларусі

СУШЧЭНЯ Леанід Міхайлавіч

СУШЧЭНЯ Леанід Міхайлавіч
10-ы прэзідэнт НАН Беларусі

Леанід Міхайлавіч Сушчэня (н. 11.11.1929, в. Малыя Лукі, Баранавіцкага р-на, Брэсцкай вобл.), заолаг, гідрабіёлаг. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1980; чл.-кар. з 1972), акадэмік АН СССР (1990), Расійскай АН (1991), доктар біялагічных навук (1970), прафесар (1980). Замежны член Польскай АН (1994), Літоўскай АН (1995). Заслужаны дзеяч навукі БССР (1978).

— Скончыў Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт (1953).
— З 1956 г. асістэнт кафедры заалогіі беспазваночных Белдзяржуніверсітэта, з 1959 г. навуковы супрацоўнік Севастопальскай біялагічнай станцыі АН СССР, з 1964 г. загадчык аддзела фізіялогіі Інстытута біялогіі паўднёвых мораў АН УССР.
— З 1971 г. загадчык аддзела заалогіі і паразіталогіі АН БССР, з 1980 г. дырэктар Інстытута заалогіі АН БССР (з 1995 г. ганаровы дырэктар Інстытута), адначасова ў 1979 – 1992 гг. акадэмік-сакратар Аддзялення біялагічных навук АН Беларусі, у 1992 – 1997 гг. прэзідэнт Акадэміі навук Беларусі, з 1997 г. саветнік Прэзідыума НАН Беларусі.

Аўтар работ па першаснай і другаснай прадукцыі вадаёмаў, экалагічнай фізіялогіі, харчаванню, дыханню, росту і балансу энэргіі водных беспазваночных, ахове прыроды і навакольнага асяроддзя. Даследаваў інтэнсіўнасць фотасінтэзу планктону і размеркаванне ўзважанага арганічнага рэчыва ў трапічнай зоне Атлантычнага акіяна, Міжземным, Карыбскім морах і Рыжскім заліве. Распрацаваў важныя колькасныя аспекты трафалогіі і экалагічнай энэргэтыкі водных жывёл, усталяваў суадносіны паміж інтэнсіўнасцю метабалізму і ростам ракападобных ў розных экалагічных умовах.

У 1992 – 1998 старшыня камітэта па Дзяржаўных прэміях Рэспублікі Беларусь у галіне навукі і тэхнікі.

Галоўны рэдактар часопісаў "Даклады АН БССР" (1993–1992), "Весці АН БССР. Серыя біялагічных навук» (1985–1992).

Аўтар больш за 200 навуковых прац, у тым ліку 7 манаграфій.

Узнагароджаны ордэнамі Працоўнага Чырвонага Сцяга (1988), Дружбы народаў (1986), Айчыны II ступені (2009), Айчыны III ступені (1999), Дружбы (1999, Расійская Федэрацыя), медалём.

Асноўныя працы:

  1. Интенсивность дыхания ракообразных. К.: Наукова думка, 1972.
  2. Количественные закономерности питания ракообразных. Мн.: Наука и техника, 1975.
  3. Рост водных животных при переменных температурах. Мн.: Наука и техника, 1978 (совм. с Г.А. Галковской).
  4. Биология и продукция ледниковых реликтовых ракообразных. Мн.: Наука и техника, 1986 (совм. с В.П. Семенченко, В.В. Вежновцом).
  5. Продукция планктонных ракообразных и факторы среды. Мн.: Навука i тэхнiка, 1990 (совм. с В.П. Семенченко, Г.А. Семенюк, И.Л. Трубецковой).
  6. Совершенствование принципов и методов охраны и рационального использования животного мира. Мн.: БелНИИНТИ, 1990 (совм. с М.М. Пикуликом).
  7. Животный мир и радиация. Мн.: БелНИИНТИ, 1991 (совм. с М.М. Пикуликом, А.Е. Плениным).