Памяці вучонага :: БЕЛЫ Уладзімір Аляксеевіч

БЕЛЫ Уладзімір Аляксеевіч (08.06.1922, г. Краснадар, Расія – 17.08.1994), вучоны ў галіне механікі металапалімерных сістэм. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1972; чл.-кар. з 1969), доктар тэхнічных навук (1971), прафесар (1971). Заслужаны вынаходнік БССР (1967). Заслужаны дзеяч навукі і тэхнікі БССР (1978). У 1975 – 1985 гг. дэпутат Вярхоўнага Савета БССР.

— Скончыў Інстытут інжынераў чыгуначнага транспарту ў Растове-на-Доне (1945).
— У 1953 – 1960 гг. начальнік вучэбнай часткі, загадчык кафедры, дэкан механічнага факультэта, прарэктар Беларускага інстытута інжынераў чыгуначнага транспарту (г. Гомель).
— З 1960 г. загадчык лабараторыі і намеснік дырэктара Інстытута матэматыкі і вылічальнай тэхнікі АН БССР, з 1963 г. кіраўнік аддзела механікі палімераў АН БССР.
— У 1969 – 1979 гг. дырэктар Інстытута механікі металапалімерных сістэм АН БССР, адначасова ў 1969 – 1973 гг. рэктар Гомельскага дзяржаўнага ўніверсітэта.
— У 1973 – 1987 гг. віцэ-прэзідэнт АН БССР, адначасова ў 1978 – 1983 гг. рэктар Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта.
— З 1987 г. саветнік пры дырэкцыі Інстытута механікі металапалімерных сістэм АН БССР, з 1993 г. ганаровы дырэктар гэтага інстытута.
— У 1980 – 1990 гг. галоўны рэдактар часопіса "Трэнне і знос".

Навуковыя працы па даследаванні ўзаемасувязі малекулярных і надмалекулярных структур палімераў з іх фізіка-механічнымі ўласцівасцямі, трэнню і зносу палімераў. Стварыў новыя мікратрыбаметрычныя метады даследавання палімераў. Распрацаваў асновы разліку і канструявання металапалімерных вырабаў.

Аўтар больш за 750 навуковых прац, у т. л. 11 манаграфій, каля 350 аўтарскіх пасведчанняў і патэнтаў.

Дзяржаўная прэмія БССР 1972 г. за распрацоўку тэарэтычных асноў стварэння фрыкцыённых матэрыялаў і канструкцый з палімераў і металапалімераў. За даследаванні ў галіне трэння і зносу палімераў узнагароджаны Французскім навукова-інжынерным таварыствам медалямі імя Вокансона (1968) і Жакарра (1970).

Узнагароджаны ордэнамі Леніна (1979), Кастрычніцкай рэвалюцыі (1971), Працоўнага Чырвонага Сцяга (1967), медалямі.

Асноўныя працы:

Адгезия полимеров к металлам. Мн., 1971 (совм. с Н.И. Егоренковым, Ю.М. Плескачевским).
Трение полимеров. М., 1972 (в соавт.).
Трение и износ материалов на основе полимеров. Мн., 1976 (совм. с М.И. Петроковцом, В.Г. Савкиным, А.И. Свириденком).
Полимерные покрытия. Мн., 1976 (совм. с В.А. Довгяло, О.Р. Юркевичем).