Памяці вучонага :: ЕРАФЕЕЎ Барыс Васільевіч

Барыс Васільевіч Ерафееў (10.05.1909, с. Пенделка Пензенскай вобл., Расія – 24.11.1995), фізікахімік. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1947; чл.-кар. з 1940), доктар хімічных навук (1940), прафесар (1941). Заслужаны дзеяч навукі БССР (1979).

— Скончыў Маскоўскі ўніверсітэт (1930).
— У 1931 – 1935 гг. навуковы супрацоўнік, затым кіраўнік групы ў Інстытуце азоту (Масква), адначасова ў 1933 – 1936 гг. выкладчык кафедры МДУ.
— З 1939 г. у АН БССР: у 1939 – 1941 гг. і 1952 – 1958 гг. дырэктар Інстытута хіміі, у 1959 – 1965 гг. дырэктар Інстытута фізіка-арганічнай хіміі.
— у 1942 – 1950 гг. загадчык лабараторыі, намеснік начальніка Усесаюзнага інстытута авіяцыйных матэрыялаў, адначасова ў 1944 – 1948 гг. дырэктар Інстытута хіміі АН БССР.
— З 1950 г. член Прэзідыума, у 1953-1956 гг. віцэ-прэзідэнт АН БССР, адначасова ў 1951 – 1965 гг. загадчык кафедры Белдзяржуніверсітэта.
— У 1973 – 1976 гг. загадчык лабараторыі Інстытута торфу, у 1976 – 1987 гг. загадчык лабараторыі, з 1987 г. саветнік пры дырэкцыі Інстытута фізіка-арганічнай хіміі АН Беларусі.
— Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР у 1951 – 1959 гг.

Работы па хімічнай кінэтыцы, каталізу, топахімічным рэакцыям, аўтаакісленні арганічных злучэнняў, фізікахіміі палімераў. Прапанаваў у матрычнай форме ўраўненні кінетыкі паслядоўных рэакцый, вывеў топакінетычныя ўраўненні. Распрацаваў лігандопалевую тэорыю гетэрагеннага каталізу, каталітычныя сістэмы для полімерызацыі алефінаў. Выявіў з'яву спалучанага з акісленнем дэкарбаксіліравання. Распрацаваў слаісты матэрыял, які выкарыстоўваецца ў самалётабудаванні, і антыблакавую кампазіцыю для цэлафанавай вытворчасці.

Аўтар больш за 600 навуковых прац, у тым ліку 5 манаграфій і 87 вынаходак.

Дзяржаўная прэмія СССР 1946.

Узнагароджаны ордэнамі Працоўнага Чырвонага Сцяга (1944, 1952), Чырвонай Зоркі (1946), "Знак Пашаны" (1950), медалямі.

Асноўныя працы:

Переходные металлы и их каталитические свойства. М., 1966.
Сопряженное с автоокислением декарбоксилирование карбоновых кислот. Мн., 1970 (совм. с Н.И. Мицкевичем).
Основы физической и коллоидной химии. М., 1975 (совм. с С.А. Белезиным, Н.И. Подобаевым).
Кинетика гомогенного катализа. Мн., 1976 (совм. с В.А Тулуповым).