Памяці вучонага :: ЯКУШАЎ Барыс Іванавіч

Барыс Іванавіч Якушаў (н. г. Мінск, 02.02.1932 – 11.11.2016), вучоны ў галіне экалогіі і радыеэкалогіі раслін. Член-карэспандэнт Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1994). Доктар біялагічных навук (1980), прафесар (2002). Заслужаны дзеяч навукі Беларусі (2002).

— Скончыў Белдзяржуніверсітэт (1956).
— З 1960 г. малодшы навуковы супрацоўнік БелНДІ глебазнаўства Міністэрства сельскай гаспадаркі БССР.
— З 1961 г. старшы навуковы супрацоўнік Інстытута біялогіі АН БССР.
— З 1963 г. старшы навуковы супрацоўнік, з 1973 г. намеснік дырэктара па навуковай рабоце, з 1978 г. загадчык лабараторыі Інстытута эксперыментальнай батанікі ім. В.Ф. Купрэвіча Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, у 2013 – 2014 гг. галоўны навуковы супрацоўнік гэтага інстытута.

Навуковыя працы па пытаннях рэакцыі раслінных арганізмаў на біятычныя і абіятычнымі фактары навакольнага асяроддзя, узаемаадносін драўнянай і травяністай расліннасці ў фітацэнозах, заканамернасцям назапашвання радыенуклідаў у раслінных тканінах. Выканаў даследаванні па радыяэкалагічнай абстаноўцы ў раслінных супольнасцях, якія выпрабавалі ўздзеянне выкідаў ад аварыі на Чарнобыльскай АЭС. Пры гэтым устаноўлены асноўныя заканамернасці акумуляцыі расліннасцю радыянуклідаў у залежнасці ад экалагічных умоў. Распрацаваў прапановы па рацыянальнаму выкарыстанню натуральных раслінных рэсурсаў з улікам рознай ступені радыяактыўнага забруджвання тэрыторыі. Эксперыментальна ўстаноўлена і даследавана ўплыў прыродных радыянуклідаў (238U, 14С, 40К) на жыццядзейнасць раслін розных жыццёвых формаў у мадэльных досведах і біягеацэнозы.

Аўтар больш за 230 навуковых прац, у тым ліку 8 манаграфій, 4 вынаходстваў.

Асноўныя працы:

Межвидовые и внутривидовые отношения растений в искусственных фитоценозах. Мн.: Наука и техника, 1987 (в соавт.).
Исследование растений и почв: Эколого-физиологические методы. Мн.: Наука и техника, 1988.
Радиоактивное загрязнение растительности Беларуси (в связи с аварией на Чернобыльской АЭС). Мн.: Навука i тэхнiка, 1995 (в соавт.).
Экологические, медико-биологические и социально-экономические последствия катастрофы на ЧАЭС в Беларуси. Мн.: Ин-т радиобиологии АН Беларуси, 1996 (в соавт.).
Природные изотопы урана в почвах и растениях сосновых лесов Минской возвышенности. Мн.: Беларуская навука, 2008 (совм с Ж.М.Анисовой).
Влияние природного радиоактивного фона на рост и развитие растений // Доклады НАН Беларуси. 2002. Т.40, №38 (совм. с М.Н.Корсеко).
Характеристика трофности почвы – важная составляющая экологических исследований в природно-растительных комплексах // Ботаника (исследования) : Сб.науч.трудов. Мн. : Право и экономика, 2011. Вып. 40 (в соавт.).
Influence of ionizing radiations of gamma background of Earth and natural radionuclide 40K on growth, development and physiological processes of plants // The Environmentalist. 2012. Vol. 32, Issue 2 (в соавт.).